Σχόλιο Εκδόσεων Γη:
Το κάτωθι κείμενο είναι από τη σελίδα στο fb metabolomic medicine – Dr Dimitris Tsoukalas.
Καλή Σας Ανάγνωση…
Κείμενο:
Η Αποφυγή του Ήλιου Είναι Πλέον Πρόβλημα Δημόσιας Υγείας – Πώς μπορεί να Συνδέεται με Αυξημένο Κίνδυνο για Μελάνωμα
Είναι διαδεδομένη η αντίληψη ότι ο ήλιος είναι κυρίως επικίνδυνος και πρέπει να αποφεύγεται. Η άποψη αυτή έχει μια βάση αλήθειας, καθώς η υπερβολική έκθεση, ιδιαίτερα όταν οδηγεί σε ηλιακό έγκαυμα, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος.
Ωστόσο, η πλήρης αποφυγή της ηλιακής έκθεσης δεν αποτελεί σύσταση των διεθνών οργανισμών. Αντίθετα, η ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο έχει αναγνωριστεί ως σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, καθώς στερεί από τον οργανισμό κρίσιμα οφέλη.
Δεκαπέντε κορυφαίοι ειδικοί από όλο τον κόσμο, από τα Πανεπιστήμια Καρολίνσκα, Κέιμπριτζ, Χάρβαρντ, Σαν Ντιέγκο, Εδιμβούργου, Κινγκς Κόλετζ Λονδίνου, τη Δανία και την Αυστραλία σε κοινή δημοσίευση, αναφέρουν:
«Όλο και περισσότερα επιστημονικά δεδομένα για τα οφέλη της έκθεσης στον ήλιο δείχνουν ότι η ανεπαρκής ηλιακή έκθεση αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Μελέτες της τελευταίας δεκαετίας υποδεικνύουν ότι η ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο μπορεί να ευθύνεται για 340.000 θανάτους ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και 480.000 θανάτους στην Ευρώπη, καθώς και για αυξημένη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, καρκίνου του παχέος εντέρου, υπέρτασης, καρδιαγγειακών νοσημάτων, μεταβολικού συνδρόμου, σκλήρυνσης κατά πλάκας, νόσου Αλτσχάιμερ, αυτισμού, άσθματος, διαβήτη τύπου 1 και μυωπίας».
Αν και το μελάνωμα και οι άλλοι καρκίνοι του δέρματος προκαλούν σημαντικό αριθμό θανάτων κάθε χρόνο, ο αριθμός αυτός είναι πάνω από 20 φορές μικρότερος σε σύγκριση με τους θανάτους που συνδέονται με την ανεπαρκή ηλιακή έκθεση.
Ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για μελάνωμα δεν είναι η καθημερινή, σταδιακή έκθεση, αλλά η περιστασιακή και έντονη έκθεση που οδηγεί σε ηλιακό έγκαυμα, ιδιαίτερα σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, μεγάλο αριθμό σπίλων ή γενετική προδιάθεση. Σε αντίθεση, η ήπια και τακτική έκθεση φαίνεται να έχει προστατευτικό ρόλο.
Η περιορισμένη έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει έλλειψη βιταμίνης D και να στερήσει από τον οργανισμό άλλα σημαντικά οφέλη της ηλιακής ακτινοβολίας, όπως η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η βελτίωση της μιτοχονδριακής λειτουργίας, η ισορροπία του μεταβολισμού της γλυκόζης, η ενίσχυση της δράσης της ινσουλίνης και η υποστήριξη του ανοσοποιητικού.
Η σταδιακή, ελεγχόμενη έκθεση χωρίς πρόκληση εγκαύματος, όταν γίνεται συστηματικά, ενισχύει τη φυσική άμυνα του δέρματος και μειώνει τον κίνδυνο βλάβης από την υπεριώδη ακτινοβολία. Αντίθετα, οι σποραδικές έντονες εκθέσεις όπως συμβαίνει στις καλοκαιρινές διακοπές μετά από μήνες χωρίς ήλιο, αυξάνουν τον κίνδυνο.
Συχνά, ο τρόπος παρουσίασης των οδηγιών ηλιοπροστασίας οδηγεί το κοινό να τις αντιλαμβάνεται ως προτροπή για πλήρη αποφυγή της έκθεσης, ενώ στην πραγματικότητα στοχεύουν στην αποτροπή του εγκαύματος και της υπερβολικής έκθεσης. Αυτή η παρερμηνεία μπορεί να περιορίσει υπερβολικά την καθημερινή έκθεση, στερώντας οφέλη για την υγεία και αυξάνοντας τον κίνδυνο εγκαύματος όταν η έκθεση γίνεται σπάνια αλλά έντονα.
Η καλή μεταβολική υγεία –όπως η απουσία αντίστασης στην ινσουλίνη, η επαρκής μιτοχονδριακή λειτουργία και η διόρθωση διατροφικών ελλείψεων– συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο από την ηλιακή έκθεση, πιθανώς λόγω καλύτερης διαχείρισης του οξειδωτικού στρες. Η πρόληψη του μελανώματος δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο σε δερματολογικά μέτρα, αλλά να περιλαμβάνει και συνολική βελτίωση της υγείας.
Ο Richard Weller, καθηγητής δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και ερευνητής της επίδρασης της UV ακτινοβολίας, αναφέρει σε άρθρο του στο British Journal of Dermatology:
“Η υπεριώδης ακτινοβολία δεν αποτελεί την κύρια αιτία θνησιμότητας από μελάνωμα και οι οδηγίες για την έκθεση στον ήλιο θα πρέπει να αναθεωρηθούν. Η υπερβολική προβολή των κινδύνων από την ηλιακή ακτινοβολία αποσπά την προσοχή μας από πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για το μελάνωμα, όπως η περιστασιακή έντονη έκθεση στον ήλιο και τα ηλιακά εγκαύματα, οι σπίλοι και η γενετική προδιάθεση.
Η κατανόηση και διαχείριση αυτών είναι πιο ουσιαστική για τη μείωση της θνησιμότητας από μελάνωμα. Ταυτόχρονα, η υποτίμηση των οφελών της έκθεσης στον ήλιο χωρίς την πρόκληση ηλιακού εγκαύματος στη μείωση της θνησιμότητας από καρδιαγγειακά και καρκίνο, που αποτελούν πολύ μεγαλύτερο βάρος για τη δημόσια υγεία από το μελάνωμα, καθιστά τις οδηγίες αποφυγής του ήλιου επιζήμιες για την υγεία του πληθυσμού.”
⸻
Βιβλιογραφικές αναφορές
• Insufficient Sun Exposure Has Become a Real Public Health Problem. Alfredsson L et al. Int J Environ Res Public Health. 2020.
• Ultraviolet radiation is not the major cause of melanoma mortality in the UK and sun exposure advice should be revised. Weller RB & Gu J. British Journal of Dermatology. 2025.
• Avoidance of sun exposure as a risk factor for major causes of death: A competing risk analysis of the Melanoma in Southern Sweden cohort. Lindqvist PG et al. J Intern Med. 2016.
• Higher ultraviolet light exposure is associated with lower mortality: an analysis of data from the UK Biobank cohort study. Stevenson AC et al. Health & Place. 2024.
